Een kritische blik op psychopathie en seksueel geweld

  • Auteur Kasia Uzieblo, Eelco van Doorn
  • Pdf openbaar Yes

Samenvatting

Psychopathie wordt beschouwd als een persoonlijkheidsstructuur bestaande uit interpersoonlijke, affectieve en gedragsmatige kenmerken. Psychopathie is een van de weinige persoonlijkheidsconstructen die een robuuste relatie met gewelddadig gedrag vertoont, wat de grote interesse vanuit de wetenschap alsook vanuit het juridisch en het forensisch-psychiatrisch werkveld voor dit construct in belangrijke mate verklaart. Ondanks deze uitgebreide aandacht voor psychopathie is de huidige kennis over psychopathie bij zedenplegers echter beperkt. Daarnaast blijven diverse mythes aangaande psychopathie het werkveld hardnekkig domineren. Het doel van het huidig artikel is drieledig. Ten eerste wordt beoogd om op basis van de (inter)nationale literatuur een genuanceerd beeld te schetsen over de relatie tussen psychopathie en zedendelinquentie. Ten tweede, wil dit artikel uitgebreid stilstaan bij de implicaties van deze empirische inzichten voor de klinische forensische praktijk. Ten derde, willen de auteurs de wetenschappelijke inzichten stelselmatig illustreren aan de hand van casuïstiek. De literatuur toont aan dat verhoogde psychopathiescores voornamelijk bij een beperkte subgroep van zedenplegers (i.e., gemengde daders en verkrachters) lijken voor te komen. De waarde en bruikbaarheid van de PCL-R-totaalscores kan echter worden afgevraagd. Diagnostische analyses op facetniveau geven immers een genuanceerder en informatiever klinisch profiel weer, dat een vertaalslag naar het behandelplan van de (zeden)pleger bevordert. Daarnaast blijft het raadzaam om zich bij risicotaxaties voornamelijk -indien niet uitsluitend- te laten leiden door gevalideerde risicotaxatietools voor seksueel recidive in plaats van door PCL-R-scores. Tenslotte is er toenemende empirische evidentie die een voorzichtig optimisme inzake de effectiviteit van behandelprogramma’s bij deze plegers verantwoordt. Het artikel wordt afgesloten met enkele aanbevelingen voor toekomstig onderzoek en de klinische praktijk.

Gepubliceerd in 2019, jaargang 43, Nummer 1

Diagnostiek bij en behandeling van zedenplegers met een verstandelijke beperking: een stand van zaken

  • Auteur Marije Keulen-de Vos, Jan Willem Van den Berg, Kasia Uzieblo
  • Pdf openbaar Yes

Samenvatting

Diverse studies tonen aan dat forensische cliënten met een verstandelijke beperking (VB) relatief vaak zijn veroordeeld voor het plegen van zedendelicten in vergelijking tot andere delictentypen. De accuraatheid van prevalentiecijfers is echter lastig in te schatten, aangezien het diagnosticeren van een VB geen eenvoudige opgave is en afhankelijk is van het gekozen instrument. Bovendien is er risico op over- of onderschatting, en is de pakkans wellicht groter dan voor andere diagnostische groepen. In deze literatuurstudie schetsen wij eerst belangrijke aandachtspunten bij het diagnosticerenvan een VB. Vervolgens beogen wij te informeren over de meest invloedrijke verklarende modellen voor seksueel grensoverschrijdend gedrag bij plegers met een VB, over de bruikbaarheid van risicotaxatie-instrumenten bij plegers met een VB, over de verschillende behandelmogelijkheden en over de effectiviteit van de bestaande behandelprogramma’s bij plegers met een VB. Meer inzicht ten aanzien van deze doelgroep kan leiden tot een betere inzet van middelen.

Gepubliceerd in 2019, jaargang 43, Nummer 1

De stand van zaken over seksualiteit na behandeling van prostaatkanker: Is herstel van erectiele functie voldoende?

  • Auteur Cobi Reisman, Woet Gianotten
  • Pdf openbaar Yes

Bij mannen ouder dan 45 jaar is prostaatkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Voor deze groep mannen is aandacht voor kwaliteit van het leven en vooral seksualiteit van groot belang.
Alle mogelijke behandelingen voor prostaatkanker veroorzaken functionele schade en psychogene problemen met als gevolg een breed palet aan seksuele verstoringen. Bekende seksuele gevolgen van de behandeling zijn verminderde zin, erectiele disfunctie, anejaculatie, orgasmestoornissen, verlies van urine tijdens het orgasme (climacturia) en verandering in de lengte en de vorm van de penis.
De man met prostaatkanker krijgt niet alleen te maken met onzekerheid over terugkeer van de kanker en over de toekomst, maar hij moet daarnaast leren omgaan met fysieke, cognitieve en seksuele problemen en ook met veranderingen in de relatie met zijn partner.
Waar de literatuur lange tijd alleen aandacht had voor een verstoorde erectie, komt er nu ook meer aandacht voor andere seksuele verstoringen.
Voor sommige mannen werken de medische interventies bij deze seksuele verstoringen, maar erectie en orgasme zijn slechts ingrediënten en niet het hele seksuele recept. Een uitgebreide multidisciplinaire aanpak is nodig om de mannen en hun partners beter te begrijpen en optimaal te helpen.

Gepubliceerd in 2017, jaargang 41, Nummer 4

De patiënt met chronische buik- en bekkenpijn bij de chirurg

  • Auteur Harry van Goor, Charlotte Deen
  • Pdf openbaar Yes

Beschouwing.

De chirurgische behandeling van aandoeningen met chronische buik- en bekkenpijn is net als bij acute buikpijn initieel gericht op het wegnemen van de oorzaak. Adhesies als oorzaak voor chronische buikpijn is een onderschat en onderbelicht probleem. De snijdend specialist is een belangrijke veroorzaker van adhesies maar kan ook een deel van de oplossing bieden door zich meer toe te leggen op primaire preventie van adhesies en gebruik van anti-adhesieve technieken en middelen bij adhesiolyse. Het levator ani-syndroom en chronische proctalgia vallen onder de definitie van Chronische Pelvic Pain (CPP). Een fysieke oorzaak kan hieraan ten grondslag liggen, zoals een chronische fissuur, recidiverende peri-anale ontstekingen, een verzakking of een beklemming van de bekkenbodemzenuw. Bij een grote groep patiënten kan chirurgie uiteindelijk niet de oplossing bieden en derhalve moeten in een vroeg stadium meerdere disciplines (psycholoog, huisarts, maag-darm leverarts, pijnbehandelaar) betrokken zijn bij de indicatiestelling en behandeling van patiënten met chronische buik- en bekkenpijn.

Gepubliceerd in 2013, jaargang 37, Nummer 2

Chronische buik- en bekkenpijn: de patiënt bij de huisarts

  • Auteur Patrick Dielissen, Doreth Teunissen
  • Pdf openbaar Yes

Beschouwing.

In dit artikel wordt vanuit een huisartsgeneeskundig perspectief de diagnostiek, de behandeling, de seksuologische aspecten en de samenwerking met andere disciplines besproken ten aanzien van chronische buik- en bekkenpijn. Buik- en bekkenpijnen zijn complexe aandoeningen met een vaak chronisch karakter. De diagnostiek en behandeling is een uitdaging voor huisarts en patiënt. Het is belangrijk de patiënt goed te informeren over de diagnostische onzekerheden en de beperkingen van de behandelingen.

Gepubliceerd in 2013, jaargang 37, Nummer 2

Wat is er veranderd sinds Masters en Johnson? Ontwikkelingen in de seksuologische hulpverlening

  • Auteur Jacques van Lankveld, Moniek ter Kuile
  • Pdf openbaar No

In dit artikel staan we stil bij de ontwikkelingen in de psychologische hulpverlening bij seksuele problemen van de laatste decennia. We beschouwen de ontwikkelingen in de seksuologische hulpverlening in de vorm van groepstherapie sinds Masters en Johnson en kijken daarbij zowel naar het format waarin hulp geboden wordt als naar de theoretische basis waarop dit hulpverleningsformat is gestoeld. Wat is er sindsdien veranderd? We vertrekken in onze beschouwing vanuit drie artikelen over groepstherapie bij seksuele disfuncties uit de periode vóór 1990, die de hoofdredacteur ons voorstelde, en gebruiken die als basis voor een reflectie over de volgende vragen: waarover schreven de auteurs destijds en waar staan we nu? Hadden de auteurs een vooruitziende blik, wat is er van hun bevindingen, adviezen of visie terecht gekomen? Hierbij zullen we ook de ontwikkelingen betrekken in andere hulpverleningsformats dan groepstherapie. Tenslotte zullen we proberen een blik in de toekomst te werpen. Wat is er op basis van onze beschouwingen te zeggen over de seksuologische theorievorming en praktijk in de toekomst?

Gepubliceerd in 2016, jaargang 40, Nummer 3

ISSUES