De financiering van het Tijdschrift voor Seksuologie staat toenemend onder druk en aan wetenschappelijke tijdschriften worden in de toekomst eisen gesteld om beter online toegankelijk te zijn. Om de mogelijkheden te verkennen die kunnen leiden tot een goedkopere en mogelijk andere wijze van informatievoorziening, hebben we lezers ondervraagd over het gebruik van, de waardering voor en de verwachtingen met betrekking tot het Tijdschrift. Er werd een online enquête gehouden onder 947 lezers, deze leverde een respons van 23% volledig ingevulde formulieren. Voornamelijk vrouwelijke hulpverleners die zijn ingeschreven in het register van de NVVS en leden van de VVS waren als respondenten goed vertegenwoordigd. Per nummer werden gemiddeld 1 à 2 artikelen gelezen met daarbij abstracts van andere artikelen. De waardering was goed. Rubrieken die een wetenschappelijk karakter hebben (onderzoek, literatuurreviews, internationale abstracts) genoten de meeste belangstelling. Slechts een kleine groep wenste louter een online vorm van het Tijdschrift, een grote groep wilde handhaving van een papieren versie al dan niet in combinatie met online toegang.

Van den Brink, F., Smeets, M. A. M., Hessen, D. J., & Woertman, L. (2016). Positive body image and sexual functioning in Dutch female university students: The role of adult romantic attachment. Archives of Sexual Behavior, 45, 1217-1226.

Femke van den Brink en collega’s van de Universiteit Utrecht hebben onderzoek gedaan naar de rol van romantische gehechtheid en lichaamsbeeld bij het seksueel functioneren van bijna 400 vrouwelijke studentes. Zij hebben dit gedaan door middel van ‘structural equation modeling’ (SEM) van gegevens uit een online vragenlijst. Er wordt dan gekeken of een model (waarin elementen met pijlen aan elkaar verbonden zijn) gevonden kan worden dat het beste past bij de data. De Female Sexual Function Index (FSFI) is gebruikt om seksueel functioneren te meten, de Body Appreciation Scale (BAS) voor lichaamsbeeld en subschalen van de Experiences in Close Relationships-Relationship Structure Questionnaire (ECR RS) voor angstige en vermijdende gehechtheid in de relatie. In dit geval bleken zowel vermijdende als angstige gehechtheid negatief samen te hangen met seksueel functioneren. Angstige gehechtheid hing samen met een minder positief lichaamsbeeld, wat weer invloed had op seksueel verlangen en opwinding. Er was geen rechtstreeks verband tussen angst en seksueel functioneren. Vermijdende gehechtheid hing rechtstreeks samen met minder opwinding, lubricatie en orgasme en een lagere seksuele tevredenheid. Er is bij vermijding niet gekeken naar een eventueel verband via lichaamsbeeld. Van alle seksuele uitkomstmaten werd door het model bij seksuele tevredenheid de meeste variantie verklaard. Concluderend kan worden gesteld dat vermijdende gehechtheid gerelateerd is aan een mindere seksuele respons en minder tevredenheid over de seksuele relatie, en dat angstige gehechtheid via een minder positief zelfbeeld samenhangt met minder zin in seks en opwindbaarheid. Volgens de auteurs is dit belangrijk bij de behandeling van seksuele disfuncties.

Ik vind het interessant onderzoek, omdat het kijkt naar het belang van de hechtingsrelatie met de partner en van lichaamsbeeld voor seksueel functioneren. Hoewel seksuologen weten dat de kwaliteit van de relatie belangrijk is bij de beleving van seksualiteit, draagt dit onderzoek bij aan het begrip van hoe dat verband dan precies zit. Ik vind het leuk dat is gekozen voor SEM als analysemethode. Het is een nog te weinig gebruikte methode om complexe verbanden in data bloot te leggen. Ik wil toch ook nog een kritische kanttekening plaatsen. De wat mij betreft belangrijkste beperking van het onderzoek is dat je met één meting geen uitspraken kunt doen over causaliteit. Een pijlenmodel suggereert dat er een causaal verband is, maar feitelijk gaat het over samenhangen. We weten op basis van dit onderzoek niet of een verbetering van gehechtheid ook leidt tot beter seksueel functioneren. Opvallend genoeg noemen de auteurs dit niet als een van de beperkingen. Over het algemeen spreken zij echter netjes over verbanden, niet over invloed of effecten.

Het artikel is vrij verkrijgbaar (open access), dus je kunt het gewoon downloaden. Ik kan dat aanraden, het is de moeite waard.

Klik hier