Daders van zedendelicten worden vaak getypeerd op basis van een specifiek delict, bijvoorbeeld het laatst door hen gepleegde zedendelict. Het is onduidelijk of typologieën van deze daders op basis van hun criminele voorgeschiedenis hierbij aansluiten of tot nieuwe inzichten leiden. Deze studie identificeert verschillende typen criminele carrièrepatronen onder personen die werden veroordeeld voor een zedendelict en vergelijkt die patronen tussen België en Nederland. We gebruikten hiervoor recent beschikbaar gekomen veroordelingsdata over de criminele voorgeschiedenis van personen die in 1995 in België en in 1997 in Nederland voor een zedendelict werden veroordeeld. In beide datasets konden vier criminele carrièrepatronen worden onderscheiden waarvan er drie in beide landen voorkwamen: het ‘persistent gewelddadige generalistische’, ‘jeugdig delinquente’ en het ‘volwassen start’ patroon. Een indeling op basis van criminele carrièrepatronen vertoonde weinig overlap met een indeling gebaseerd op het specifieke zedendelict in 1995/1997. Typologieën gebaseerd op het criminele verleden van daders kunnen tot nieuwe inzichten leiden aangaande de etiologie van zedendelinquentie. De implicaties hiervan voor theorie en praktijk worden besproken.

Samenvatting

Dit artikel geeft een overzicht van onderwerpen die in de afgelopen vijf jaar zijn verschenen in de empirische literatuur over jeugdige daders van zedendelicten. De onderwerpen zijn geselecteerd door het systematisch doorzoeken van de Scopus database van uitgever Elsevier en behelzen de prevalentie, criminele carrière, risicofactoren, typologieën en interventies. Een korte alinea zal aandacht besteden aan meisjes die zich schuldig maken aan zedendelicten. In de conclusie zal gereflecteerd worden op de ontwikkelingen en op mogelijkheden voor toekomstig onderzoek.

Er is weinig bekend over de criminele carrière van vrouwelijke zedendelinquenten. Uit een meta-analyse van Cortoni, Hanson en Coache (2009) bleek dat ongeveer 1.5% van de vrouwelijke zedendaders recidiveert naar een zedendelict. Verder is er nauwelijks informatie bekend over de leeftijd waarop deze vrouwen beginnen met het plegen van delicten, of zij naast zedendelicten ook andere delicten plegen en in welke mate zij blijven doorgaan met het plegen van zedendelicten.
In dit onderzoek wordt voor het eerst naar generalisme (het plegen van verschillende soorten delicten) en specialisme (het plegen van 1 soort delict) binnen de criminele carrière van vrouwelijke zedendelinquenten gekeken. Uit de analyses blijkt dat er drie subgroepen onderscheiden kunnen worden, namelijk eenmalige daders, generalistische daders en specialistische daders. De vrouwen in de subgroepen verschillen op een aantal kenmerken zoals slachtofferschap van mishandeling en seksueel misbruik in de jeugd, samenplegen van het delict met een mannelijke partner, drugsmisbruik en de sekse van het slachtoffer.